Libros con memoria

Violeta González Forte

416 pp. 15,5 x 23,5 cms.
ISBN 978-84-16460-89-2

Vinculado ao surrealismo desde os seus comezos pictóricos no exilio, o nome de Eugenio F. Granell (A Coruña, 1912 – Madrid, 2001) forma hoxe parte da historia da arte española do século XX, e a súa obra está representada nas mellores coleccións artísticas do país. Pero esta realidade contrasta co enorme descoñecemento que o artista sufriu, durante décadas, na súa propia terra. A pesar dos premios e recoñecementos que -nos anos 50 e 60 do século pasado- recibiu no estranxeiro, a existencia de Eugenio Granell en España pasou desapercibida incluso despois do seu regreso en 1985.

Este libro céntrase precisamente nas circunstancias e vicisitudes vitais deste regreso do exilio. Leremos, ao comezo, cartas cheas de desacougo, grandes dúbidas e amargura, xa que o retorno implicaba soportar un país cuxa ditadura parecía interminable. Despois descubriremos eses firmes apoios que, desde finais do franquismo, comezaron a reivindicar a súa figura (primeiro, Isaac Díaz Pardo; e, xa nos oitenta, César A. Molina, entre outros). Un esforzo que culminou en 1995 co nacemento da Fundación Eugenio Granell en Compostela, cidade onde vivira os anos indelebles da súa infancia e mocidade.

Estamos ante un traballo rigoroso, profundamente documentado, entretido e ilustrado con oitenta fotografías e reproducións das súas obras máis significativas de todo este período.

La edición clandestina de 1938

Formato: 13×23 cms. 281 pp.
ISBN: 978-84-89323-21-6
Lingua: castelán
Medidas: 13,5 X 23
Edición príncipe: 1938
1ª edición en Alvarellos Editora: 2005
2ª edición en Alvarellos Editora: 2017
Material complementario: Limiar e edición anotada por Carlos Fernández Santander. Tres Apéndices: “Otros escenarios: Lalín, Lugo y Ourense”, por Henrique Alvarellos Iglesias; “Falangistas coruñeses del año 38”, por Carlos Fernández, e Índice completo de nomes.

80 ANIVERSARIO DA PRIMEIRA EDICIÓN DE 1938

Os atroces acontecementos que sacudiron as provincias de Pontevedra e A Coruña entre agosto e decembro de 1936. Narrados por quen os viviu e sufriu. Galicia bajo la bota de Franco apareceu por primeira vez en castelán e francés en 1938 en Buenos Aires e París.

Unha crúa reportaxe periodística de autores anónimos onde se describe, con feroz realismo, o día a día en Vigo, A Coruña, Pontevedra, Santiago, Nigrán, Tui… nas tráxicas xornadas que seguiron ao golpe de Estado do xeneral Franco.

ALVARELLOS EDITORA reedita unha obra tan dura nos seus contidos como fundamental para coñecer e reflexionar sobre a dimensión duns feitos que endexamais poden volver a repetirse.

A presente edición conta cun Limiar e notas ao texto a cargo do historiador Carlos Fernández Santander (A Coruña, 1944), autor dunha das biografías máis completas sobre Franco e de máis de trinta libros sobre a guerra civil española e as catro décadas de ditadura que a seguiron. Ademais deste estudo de Fernández Santander, a presente edición complétase con tres Apéndices onde se narran outros escenarios da represión franquista en Galicia non recollidos no libro (a comarca do Deza, Lugo ou Ourense), se aporta un listado de falanxistas coruñeses de 1938 e se ofrece un práctico índice cos centos de nomes de vítimas e verdugos que aparecen citados ao longo das case 300 páxinas desta reveladora edición. Fernández Santander cita, no seu prólogo, a Luís Seoane e Manuel Domínguez Benavides como probables autores de Galicia bajo la bota de Franco, “un libro –di– que tuvo en su momento una gran difusión, pues se publicó tanto en castellano como en francés, y por varias editoras”.

UNHA NARRACIÓN VIBRANTE, ÉPICA E DE DENUNCIA ANTE EUROPA

Carlos Fernández define este libro como un instant-book da época, cun estilo “vibrante, ágil, combatiente, en ocasiones épico, donde se cita sin ningún reparo nombres de víctimas y represores, con una narración clara y periodística y un propósito bien claro: denunciar al mundo lo que está ocurriendo en Galicia, donde sólo en cinco meses de 1936, de agosto a diciembre, varios miles de personas habían sido fusiladas, o asesinadas –que para el caso era lo mismo– sin más ‘delito’ que profesar unas ideas o ser autoridad, en mayor o menor grado, de un Gobierno que había ganado las últimas elecciones generales, en febrero de 1936, de forma democrática”.

Escritos en la cárcel

Rafael Bárez

160 pp. | 14 x 21 cms.
ISBN 978-84-16460-16-8

Unha excepcional edición facsimilar para estes Poemas del diez de marzo (escritos en la cárcel), os versos inéditos do avogado laboralista e político coruñés Rafael Bárez (Cambre, 1946 – A Coruña, 1996). Unha obra escrita na prisión da Coruña durante os nove meses que Bárez permaneceu confinado tras ser procesado polos sucesos do Dez de Marzo de 1972 (a protesta sindical nos estaleiros de Ferrol onde morrerían, a disparos da policía franquista, dous traballadores de Comisións Obreiras. Hoxe, o Dez de Marzo é o Día da Clase Obreira Galega).

Ademais da reprodución fiel do mecanoscrito íntegro e inédito orixinal, esta edición conta con colaboradores de excepción: nunha primera parte escriben Manuel Rivas; o catedrático emérito da Universidade de Santiago, Xesús Alonso Montero; o senador e ex-presidente do Principado de Asturias, Vicente Álvarez Areces, e o historiador José Gómez Alén. Ademais, participou directamente a compañeira de Rafael, Toya Fernández, e o colectivo cidadán “Proxecto Cárcere”, que loita pola transformación do edificio do vello cárcere da Coruña nun espazo para a liberdade e a convivencia.

A posta en marcha desta coidada edición, que conta co deseño de Pepe Barro, foi posible grazas á colaboración económica de máis de 400 persoas –e colectivos– que apoiaron o proxecto (dez euros por persoa) mediante unha ampla e exitosa campaña de subscripción.

POEMAS DESCUBERTOS NUN CAIXÓN

Xesús Alonso Montero, Manuel Rivas e Toya Fernández, responsables do coidado da edición, afirman na nota editorial: “Poucas persoas en Galicia, do ámbito político, deixaron un ronsel de simpatía persoal, de adhesión moral e de admiración como o que deixou Rafael Bárez. Como tamén foi un cidadán esclarecido do eido da cultura, cada vez eran máis as voces, nestes tempos de miseria, que reclamaban un recoñecemento digno da súa biografía. Aquí as cousas, Toya Fernández, a súa compañeira, descobre nun caixón semiesquecido un libro, un libro de poemas de Rafael, escrito na prisión da Coruña nos meses que seguen ó Dez de Marzo de 1972, aquel suceso que é un timbre de gloria na historia da clase obreira galega. Este é o poemario que hoxe ofrecemos a amigos, camaradas e admiradores de Rafael Bárez e a cantas persoas gusten da poesía escrita desde dentro dun gran acontecer histórico”.

Toya Fernández: “Con este libro honramos a memoria de Rafael Bárez, amigo e compañeiro, que exerceu o dereito e a avogacía como instrumentos de loita política, de loita a favor das liberdades sindicais, de loita contra a desigualdade e a inxustiza. El, e moitos máis, sufriron cárcere e represión por esta causa. E é alí, no cárcere, entre reixas, onde nace este libro de poemas. Porque poden privarche da liberdade de movemento, pero nunca da liberdade de pensar como un home libre”.

Xesús Alonso Montero: “Este poemario, más allá del documento, es un conjunto de textos de notable valía poética. El género –la poesía carcelaria– cuenta en España, desde ahora, con un título muy valioso”.

Manuel Rivas: “Agora sei que non estabamos totalmente indefensos. Nalgún recanto da súa terra escondida, Rafael Bárez tiña un arsenal serodio, un depósito de humanidade que levedaba dende 1972”.

Vicente Álvarez Areces: “Estábamos aislados de los presos comunes, y nuestra vida transcurría entre un patio interior y las celdas que estaban en una galería con acceso directo al patio, por lo que disponíamos de cierta libertad de movimientos durante el día”.